maandag 2 december 2013

Oude Tonge, veranderingen in de 20ste eeuw


In de serie fotoboeken ‘(Veranderingen) in de 20e eeuw’ zijn diverse delen uitgebracht. Wat steeds opvalt, is hoeveel er de laatste honderd jaar is veranderd. Ook als op het eerste gezicht lijkt, dat een oude dorpskern nog redelijk goed is geconserveerd, blijkt er toch het nodige te zijn veranderd aan gevels en zelfs complete gevelwanden. Ook zijn gaten in de bebouwing te constateren. Zeker in de jaren vijftig tot en met de jaren tachtig is er veel gesloopt of ingrijpend verbouwd. Vanaf de jaren negentig lijkt er in de meeste plaatsen meer historisch besef te zijn. Tot zover de algemene tendens in Nederland.

In het dorp waarover dit boek handelt, Oude-Tonge op het eiland Goeree-Overflakkee, is het bovenstaande evengoed van toepassing. Maar Oude-Tonge is zo’n plaats waar een gebeurtenis zijn sporen duidelijk heeft nagelaten. Weten we van Rotterdam en Middelburg dat de binnenstad door een bombardement in de Tweede Wereldoorlog grotendeels is verwoest, in Zuidwest-Nederland heeft de Watersnoodramp van 1 februari 1953 veel schade veroorzaakt.

Als er één plaats in het rampgebied is waar het woeste water diepe sporen heeft nagelaten is dat wel Oude-Tonge, waar ruim 300 inwoners zijn omgekomen. Op een bevolking van circa 3.100 zielen is een dergelijk aantal slachtoffers bijna niet te bevatten. ‘De Ramp’ is in deze plaats een duidelijk markeringspunt. Hier wordt niet gesproken van vóór of na de oorlog, maar vóór of na de ramp. In dit boek zal niet al te diep worden ingegaan op de menselijke tragedies. In enkele boeken zijn de verhalen over de slachtoffers en van de overlevenden/nakomelingen uitvoerig beschreven.


In dit boek wordt vooral gekeken hoe de Watersnoodramp het uiterlijk van het dorp heeft veranderd. De materiële schade speelt hierbij een belangrijke rol. Niet heel Oude-Tonge lag in 1953 overigens in puin. Van een groot deel van de huizen was de schade zelfs beperkt tot wat wateroverlast en glasschade. Aan de andere kant waren er niet alleen complete huizen weggeslagen, zelfs hele rijtjes en bijna complete straten lagen totaal in puin. Van het totale woningbezit in 1953, circa 900 huizen, waren er 172 geheel verwoest, 30 onherstelbaar beschadigd, 25 zeer zwaar beschadigd en 68 zwaar beschadigd. Veruit de meeste slachtoffers vielen aan de westzijde van het dorp.

De foto’s in dit boek zijn voornamelijk afkomstig uit de rijke fotocollectie van het Streekarchief Goeree-Overflakkee. Een belangrijke bron waren de foto’s die gemaakt zijn voor de schade-inventarisatie. Verder zijn foto’s beschikbaar gesteld door het Watersnoodmuseum in Ouwerkerk, het Streekmuseum Goeree-Overflakkee en Eilanden-Nieuws. Getracht is zoveel mogelijk gebruik te maken van nog niet eerder gepubliceerd fotomateriaal. Helaas was dat niet altijd mogelijk, omdat er van een bepaalde straat of gebeurtenis nu eenmaal geen andere foto’s voorhanden zijn. Ook zijn er van straten of huizen die bij de ramp compleet zijn verwoest geen oude foto’s beschikbaar, zoals van de Jozefdreef, de Capelleweg en ‘de Luchtbal’.

De uitgave kan besteld worden via onze webwinkel www.deboektant.nl  Het boek wordt u dan tegen 29,95 euro zonder verzendkosten toegezonden.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten